حوزه علمیه کوچک ما

آموزش ادبیات عربی، منطق؛ فلسفه و عرفان اسلامی به نحو اجمالی و سبک سنتی حوزات علمیه

حوزه علمیه کوچک ما

آموزش ادبیات عربی، منطق؛ فلسفه و عرفان اسلامی به نحو اجمالی و سبک سنتی حوزات علمیه

رسول الله صلی الله علیه و آله:

لَئِن یَهدِی اللهُ بِکَ رَجُلاً واحِداً خَیرٌ لَکَ مِنَ الدُّنیا وَ ما فِیها

 

بحار الانوار، ج2 ، ص2

 

لَ: حرف قسم- مبنی بر فتح- غیر عامل/ برای تاکید

إن: حرف شرط- مبنی بر سکون- عامل جزم

یهدی: فعل مضارع- مفرد مذکر غایب- ثلاثی مجرد (هدی، یهدی)- معتل ناقص یایی- متعدی- معلوم /فعل شرط محلا مجزوم؟

(یهدی الله بک رجلا واحدا) جمله شرط ، (خیر لک من الدنیا و ما فیها) جزای شرط

 

الله: اسم(لفظ جلاله)- مفرد- مذکر- جامد غیر مصدری- معرب- معرفه به ال / فاعل یهدی و لفظا مرفوع

بِ: حرف جر- عامل

ک:از ضمایر متصل نصبی و جری / مجرور به حرف جر محلا مجرور متعلق به یهدی

رجلاً: اسم-مفرد- مذکر- جامد غیر مصدری- معرب- نکره- / مفعول به لفظا منصوب

واحداً: اسم- مفرد- مذکر- جامد غیر مصدری- معرب- نکره- / تمییز عددی و منصوب

 

خیرٌ:اسم- مفرد- مذکر- جامد مصدری- معرب - نکره /فهو (در تقدیر) مبتدا-  خیرٌ: خبر هو و مرفوع

ل: حرف جر

ک: ضمیر متصل جری / محلا مجرور

 

من: حرف جر

الدنیا: اسم منقوص- مفرد- مونث مجازی- مشتق: اسم تفضیل- معرفه به ال- معرب/ مجرور به حرف جر تقدیرا مجرور

من الدنیا: جار و مجرور متعلق به ؟

و: حرف عطف- غیر عامل

ما: اسم موصول- مبنی بر فتح-

فی: حرف جر- عامل

ها: ضمیر متصل / مجرور به حرف جر محلاً مجرور- فیها متعلق به دنیا

 

 

اگر خداوند به وسیله تو یک نفر را هدایت کند، برای تو بهتر از دنیا و هرآنچه در آن است.

نظرات  (۶)

یهدی مضارع محزوم است
من الدنیا ج و مجرور متعلق به خیر" خبر است
  • سید حامد فرهنگ
  • مبتدا هم مثل فاعل است؟یعنی مثل فاعل میتونه در بعضی مکانها مستتر باشه؟
    در "خیر لک" حرف "ک" مضاف الیه نیست؟
  • فرید افتخاری
  • در جواب سید حامد:

    مبتدا مستتر (در فعل) نمی شود، ولی می تواند محذوف باشد. مثلا در افعال نعم و بئس معمولا مبتدا محذوف است.

    ک در لک مجرور است و نمی تواند مضاف الیه باشد زیرا فقط اسم اضافه می شود و حرف (در اینجا لـ) نمیتواند به چیزی اضافه شود.

    رویت شد ممنون
  • فرید افتخاری
  • لام در لئن "لام موطئه للقسم" نام دارد، یعنی جمله را آماده می کند که جواب قسم محذوف باشد. بنابر این تقدیر اینطور بوده است : والله لئن یهدی الله بک ...
    با این توضیح والله (حرف قسم و مٌقسَمٌ به) جار و مجرور خواهد بود که متعلق به فعل محذوفِ اُقسِمُ است. 
    جمله یهدی الله بک رجلا واحدا هم جواب قسم است نه جواب شرط ، زیرا وقتی شرط و قسم جمع شوند اولویت با جواب قسم است. 
    با این توضیح یهدی فعل شرط نیست و لذا مجزوم نشده و جمله جواب قسم است و محلی از اعراب ندارد.

    واحداً صفت برای رجل است و تمیز نیست چون تمیزبایستی جامد باشد و رفع ابهام از ماقبل کند که اینجا چنین نیست.
    در معنا نیز تمیز در جواب "من حیث" عربی و یا " ازجهت" یا "از نظر" فارسی می آید .

    خیر چون افعل و تفضیل است و شبیه به فعل است می تواند متعلَّق واقع شود  و لذا جار و مجرور متعلِّق به آن است.
    از همین جا معلوم شد که خیر جامد نیست چون اسم تفصیل است. خیر و شر بر وزن افعل اند ولی استثناء هستند و الف آنها بر اثر کثرت استعمال افتاده است. لذا معنایشان "بهتر" و "بدتر" است نه "خوب" و "بد"

    فیها متعلق به یکون محذوف است چون بایستی متعلَّق آن داخل جمله صله باشد . پس تقدیر این می شود : و ما یکون فیها

    بسیار ممنون از مشاور محترم

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.