امام باقر علیه السلام می فرماید:
أبلغ شیعَتنا إنّه لن یُنالَ ما عند اللهِ إلّا بعملٍ و أبلغ شیعتنا إنَّ أعظمَ النّاسِ حَسرةً یومَ القیامةِ مَن وَصَفَ عَدلاً ثُمَّ یُخالفُهُ إلی غَیرهِ
اصول کافی – ج 3 – ص 409
أبلغ: فعل امر- مفرد مذکر مخاطب- ثلاثی مزید باب افعال- سالم- متعدی- معلوم/ فعل و فاعل مستتر انت
شیعَةَ: اسم- غیرمصدر- جامد- مفرد- مونث- معرفه به اضافه- معرب/ مفعول به اول
نا: اسم- ضمیرمتکلم مع الغیر- مبنی بر سکون/ مضاف الیه – محلا مجرور
إنّه لن یُنالَ ما عند اللهِ إلّا بعملٍ: مفعول به دوم برای فعل أبلغ
إنّ: حرف مشبهة بالفعل
ه: ضمیر متصل نصبی / ضمیر شان – مرجع آن جمله بعد – اسم إنّ و محلا منصوب
لن ینال ... بعمل : خبر إنّ و محلا مرفوع
لن: از حروف ناصبه فعل مضارع – عامل – مبنی بر سکون
یُنالَ: فعل – مضارع منصوب – مفرد مذکر غایب- ثلاثی مجرد- معتل (اجوف یایی)- متعدی- مجهول/ فعل
ما عند الله: نائب فاعل
ما: اسم موصول
عند الله: جمله صله – عائد صله: هو مستتر در یکون محذوف
عند: اسماء دائم الاضافه
اللهِ: لفظ جلاله / مضاف الیه و مجرور
إلّا: ادات حصر
بعملٍ: جار و مجرور متعلق به لن ینال؟
عمل: اسم – جامد – مصدر – مفرد – مذکر- نکره – معرب / مجرور به حرف جر
و: حرف عطف
أبلغ شیعتنا إنَّ: مانند بالا
أعظمَ: اسم- مشتق- افعل تفضیل- مذکر- معرفه به اضافه – معرب/ اسم إنّ
مَن وَصَف ... الی غیره : خبر إن و محلا مرفوع
النّاسِ: اسم – جامد – غیرمصدر – مفرد – مذکر – معرفه به ال- معرب / مضاف الیه
حَسرةً: اسم – جامد – مصدر- مفرد – مونث- نکره- معرب / تمیز نسبت (عامل آن: أعظم)
یومَ: اسم – جامد – غیرمصدر – مفرد – مذکر- معرب / ظرف زمان - مفعول فیه (عامل آن: أعظم؟)
القیامةِ: اسم – جامد – مصدر – مفرد – مونث – معرفه به ال – معرب / مضاف الیه و مجرور
مَن : اسم موصول
وصف عدلا: جمله صله – عائد صله: ضمیر مستتر هو در وصف
وَصَفَ: فعل – ماضی – مفرد مذکر غایب – ثلاثی مجرد – سالم – متعدی – معلوم / فعل و فاعل مستتر هو
عَدلاً: اسم – جامد – اسم مصدر – مفرد – مذکر – نکره – معرب / مفعول به و منصوب
ثُمَّ: حرف عطف
یُخالفُ: فعل – مضارع – مفرد مذکرغایب – ثلاثی مزید باب مفاعله- سالم – متعدی – معلوم / فعل و فاعل مستتر هو
هُ: ضمیر متصل نصبی / مفعول به و محلا منصوب
إلی: حرف جر
غَیر: اسماء دائم الاضافه / مجرور به حرف جر – جار و مجرور متعلق به یخالف؟
هِ: ضمیر متصل جری/ مضاف الیه – محلا مجرور
امام باقر علیه السلام:
به شیعیان ما خبر بده که همانا به آنچه نزد خدا است، نمی توان رسید مگر به وسیله عمل کردن و به شیعیان ما ابلاغ کن که همانا در بین مردم کسی بیشترین حسرت را در روز قیامت دارد که عدلی را وصف کند ولی برخلاف آن در جهت دیگری حرکت (عمل) کند.
به شیعیان ما خبر بده که همانا به آنچه نزد خدا است، نمی توان رسید مگر به وسیله عمل کردن و به شیعیان ما ابلاغ کن که همانا در بین مردم کسی بیشترین حسرت را در روز قیامت دارد که عدلی را وصف کند ولی برخلاف آن در جهت دیگری حرکت (عمل) کند.
