حوزه علمیه کوچک ما

آموزش ادبیات عربی، منطق؛ فلسفه و عرفان اسلامی به نحو اجمالی و سبک سنتی حوزات علمیه

حوزه علمیه کوچک ما

آموزش ادبیات عربی، منطق؛ فلسفه و عرفان اسلامی به نحو اجمالی و سبک سنتی حوزات علمیه

آیه ای از قرآن کریم :

 

وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِینَ لَیْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِن بَعْدِهِ وَأَنتُمْ ظَالِمُونَ 

 

وَ:  حرف عطف- مبنی بر فتح       

إِذْ :اسم ، مبنی بر سکون

وَاعَدْنَا: فعل ماضی.متکلم وحده. مثال واوی. معلوم. متعدی. مبنی برسکون/فعل فاعل ضمیر بارز نا

 

مُوسىَ: اسم علم. مفرد مذکر. معرفه./ فعول به، منصوب

اَرْبَعِینَ: اسم .جمع مذکر سالم.معرفه.معرب /؟ منصوب

لَیْلَةً :اسم.مفرد .مونث لیل. نکره. معرب/ تمییز منصوب

 

ثُمَّ : حرف عطف.مبنی بر فتح

 

اتَّخَذْتُمُ: فعل ماضی. جمع مذکر غایب. صحیح. متعدی. معلوم  / فعل،فاعل ضمیر بارز تم

(اتخذتم...) محلاًمجرور معطوف بر جمله واعدنا

 

الْعِجْلَ: اسم. مفرد مذکر. جامد.معرفه. معرب/ مفعول به، منصوب

مِن: حرف جر.مبنی بر سکون / جارومجرور متعلق به اتخذتم

بَعْدِ : اسم . مفرد مذکر. معرفه به اضافه .معرب/ مجرور

 

هِ:ضمیر متصل.مفرد مذکر غایب.مبنی 

و: واو حالیه

اَنتُمْ : ضمیر منفصل.جمع مذکر مخاطب.مبنی بر سکون  /مبتدا،محلاً مرفوع     

جمله (أنتم ظالمون) حال محلاً منصوب

ظَالِمُونَ: اسم. جمع مذکر سالم.معرفه.معرب /خبر، مرفوع  

 

نظرات  (۵)

  • فرید افتخاری
  • دسته آیات مزبوطه اینطور است: 
    یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَأَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ (47) وَاتَّقُوا یَوْماً لا تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً وَلا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَةٌ وَلا یُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَلا هُمْ یُنْصَرُونَ (48)وَ إِذْ نَجَّیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذابِ یُذَبِّحُونَ أَبْناءَکُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ وَفِی ذلِکُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ (49)وَ إِذْ فَرَقْنا بِکُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَیْناکُمْ وَأَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَأَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (50) وَإِذْ واعَدْنا مُوسى أَرْبَعِینَ لَیْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَنْتُمْ ظالِمُونَ (51) ثُمَّ عَفَوْنا عَنْکُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِکَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ (52)
    همانطور که ملاحظه می شود از آیه 47 تا 52 همه با واو عطف به هم عطف شده اند بنابراین می توانیم این "و اذ" را عطف به معمول "اذکروا" در آیه اول بگیریم و می توانیم به قرینه "اذکروا" در آیه اول، قبل از هر "اذ"  درآیات بعدی یک "اذکروا" در تقدیر بگیریم و شاید این وجه دوم بهتر باشد.

    بنابر وجه دوم در آیه مورد بحث "اذ" ظرف زمان مبنی برای زمان گذشته است که مفعول فیه برای "اذکروا" محذوف است.

    جمله "وَاعَدْنَا مُوسَى أَرْبَعِینَ لَیْلَةً" مضاف الیه برای"اذ" و محلا مجرور خواهد بود.

    "اربعین" مفعولٌ به دوم برای "واعدنا" و منصوب به یاء است.




    با تشکر مطالعه شد
  • سید حسین فرهنگ
  • توضیحات آقا فرید چند بار خوندم یکم هنگ کردم صبح مرور مجدد میکنم اگر نفهمیدم میگم که زحمت توضیح بیشتر را بکشید ممنون
  • سید حسین فرهنگ
  • توضیحات آقا فرید چند بار خوندم یکم هنگ کردم صبح مرور مجدد میکنم اگر نفهمیدم میگم که زحمت توضیح بیشتر را بکشید ممنون ضمنا نقش ضمیر ه مضاف الیه است که ذکر نشده 
  • فرید افتخاری
  • تنها توضیحی که می توانم اضافه کنم علت مفعولٌ به بودن اربعین است که آن هم دلیل معنائی است. یعنی اگر مطابق معمول اربعین را مفعول فیه بگیریم معنا خراب میشود چون باید فعل واعدنا در مدت 40 شب واقع شده باشد، یعنی معنا اینطور می شود که ما با موسی (علی نبینا و آله و علیه السلام) چهل شب قرار می گذاشتیم و این منظور نیست، بلکه منظور این است که خداوند می فرماید ما با موسی (علی نبینا و آله و علیه السلام) ، "چهل شب" را قرار گذاشتیم (که به کوه طور بیاید).
    پس اگر در معنا "در چهل شب قرار گذاشتیم" درست بود، اربعین را مفعول فیه می گرفتیم، ولی چون در معنا "چهل شب را قرار گذاشتیم" درست است، آن را مفعول به می گیریم.

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.