حوزه علمیه کوچک ما

آموزش ادبیات عربی، منطق؛ فلسفه و عرفان اسلامی به نحو اجمالی و سبک سنتی حوزات علمیه

حوزه علمیه کوچک ما

آموزش ادبیات عربی، منطق؛ فلسفه و عرفان اسلامی به نحو اجمالی و سبک سنتی حوزات علمیه

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ قَالَ:

قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیه السَّلام إِیَّاکَ وَ خَصْلَتَیْنِ فَفیهِما هَلَکَ مَنْ هَلَکَ إِیَّاکَ أَنْ تُفْتِیَ النَّاسَ بِرَأْیِکَ أَوْ تَدِینَ بِمَا لَا تَعْلَمُ.

أصول الکافی / ترجمه مصطفوى، ج‏1، ص: 52

  

قَالَ :فعل

لِی:جار و مجرور متعلق به قال

أَبُو: فاعل 

 

عَبْدِاللَّهِ :مرکب اضافی- مضاف الیه و مجرور

علیه السلام :جمله دعایی

إِیَّاکَ:مفعول به محلا منصوب (عامل آن محذوف است: إخذَر نفسَکَ من الخصلتَین- باب تحذیر)

( از إِیَّاکَ تا پایان جمله مفعول به برای قال و محلا منصوب)

 

وَ: عطف

خَصْلَتَیْنِ:مفعول به دوم، منصوب یه یاء

 

فَ:عطف

فِیهِمَا :جار و مجرور (ظرف) متعلق به هلک؟ (جار و مجرور مقدم بر فعل و فاعل شده است)

هَلَکَ :فعل و فاعل مستتر

(فِیهِمَا هَلَکَ): جزای شرط (مقدم بر جمله شرط شده است)

مَنْ :اسم ظرفیه شرطیه- مبتدا محلا مرفوع 

هَلَکَ: فعل شرط- خبر محلا مرفوع

 

إِیَّاکَ :مفعول به، عامل محذوف -مانند بالا

أَنْ تُفْتِیَ :فعل مضارع منصوب 

النَّاسَ:مفعول به أَنْ تُفْتِیَ و منصوب

بِرَأْیِکَ:جار و مجرور متعلق به تُفتی + مضاف الیه و محلا مجرور

أَوْ:حرف عطف

تَدِینَ: معطوف به أن تفتیَ و منصوب

بِمَا :جار و مجرور متعلق به تدینَ

لَا تَعْلَمُ: فعل نفی و فاعل  

  

عبد الرحمان بن حجّاج گفت امام صادق علیه السلام به من فرمودند:

از دو خصلت برحذر باش که هرکس هلاک شد (به وسیله) آن دو هلاک شد: برحذر باش از اینکه مردم را طبق رأی و نظر خودت فتوی دهی یا به آنچه نمی دانی تدیّن (اعتقاد دینی) پیدا کنی.

 

نظرات  (۲)

  • فائزه موسوی طیبی
  • با سلام 
    فکر کنم من شرطیه نیست و موصوله می باشد چون جمله معنای شرطی ندارد و در این صورت : 
    من فاعل هلک اول بوده و هلک دوم صله و ضمیر مستتر در آن عائد صله است.
    و دیگر اینکه: ما در بما لا تعلم هم ما موصوله می باشد و لا تعلم صله آن است و ضمیر مستتر در تعلم هم ضمیر عائد صله  است
  • فرید افتخاری
  • من و ما هر دو موصوله اند. چون ترجمه خود نگین هم متضمن معنای شرط و شامل ادوات شرط (اگر و امثال آن ) نیست.

    ایاک همانطور که گفته شده از باب تحذیر است ولی تقدیر دقیق آن این بوده است : "إیّاک  أحذّرُ و أبغّضُ خصلتین"  که هر دو عامل نصب یعنی حذّرُ و أبغّضُ، وجوبا حذف شده اند و واو و خصلتین باقی مانده است.
     ایاک دوم هم از باب تحذیر است و تقدیر آن چنین بوده است : "إیّاک مِن أنْ تُفْتِیَ النَّاسَ بِرَأْیِکَ"  که در آن باز هم تحذیر از باب ایاک است ولی در این نوع تحذیر اگر فعل ذکر شود ، اقتران فعل به حرف "أنْ" و تقدیر حرف "مِنْ" واجب است.

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">